Op dinsdag 6 juli organiseerden WOESD en Insights Zorg voor beleidsadviseurs beschermd wonen/maatschappelijke opvang een inspiratiesessie over het thema ‘Herstel begint met een Huis’. Erik Dannenberg verzorgde een inspirerend inleidend verhaal waarna Paul Roessen en Erik van Es voorbeelden en aandachtspunten uit de praktijk bespraken.
De boodschap van Erik Dannenberg was om vanuit inclusiviteit naar dak- en thuislozen of mensen in beschermd wonen te kijken. “Stop deze inwoners niet in hokjes en regeltjes”. Hij stelt daarbij een aantal alternatieve begrippen voor:
- Buurtbewoner i.p.v. ex-dakloze, verward persoon of verslaafde
- Verhuizen i.p.v. opname, opvang of uitstroom
- Leerervaringen i.p.v. behandeling, terugval of overlast
Hij prikkelde de deelnemers ook met de verschillen tussen Nederland en Finland. In Finland valt beschermd wonen onder huisvesting en in Nederland onder VWS. Benader je het als een zorg- of een huisvestingsvraagstuk? Dannenberg stelt dat het zou in ieder geval goed zijn wanneer de afdelingen Vastgoed en Zorg van een gemeente meer samen optrekken.
Vervolgens vertelden Paul Roessen en Erik van Es vanuit hun ervaringen uit het veld een aantal good practices:
1. Scheiden van wonen en zorg
Zorgaanbieders en woningcorporaties zitten soms op elkaars stoel en dat is niet altijd effectief. Bijvoorbeeld zorgaanbieders die allerlei creatieve (tijdelijke) woonvormen aanbieden en woningcorporaties die eisen stellen aan de zorg die iemand krijgt. Het is een proces om tot elkaar te komen.
2. Integraal samenwerken
Bij dak- en thuisloosheid komen drie werelden samen: woningcorporaties, zorgaanbieders en gemeenten. Een effectieve beweging naar Herstel begint met een Huis vereist een integrale aanpak en een gedeelde verantwoordelijkheid. Dit moet geborgd zijn in de governance en werkafspraken.
3. Monitoring resultaten en effecten
Er is nog veel winst te halen op het vlak van beschermd wonen en dak- en thuisloosheid. Op verschillende plekken in Nederland zijn slimme aanpakken bedacht. Om de winst daarvan in de praktijk ook te realiseren is monitoring op de effecten vereist. Worden de beoogde effecten ook in de praktijk gerealiseerd? Dat vraagt ook om gerichte (integrale) dataverzameling en sturing.
4. Waarderend veranderen
Veranderingen rondom Herstel begint met een Huis raken veel organisaties en vaak ook veel medewerkers. Dat maakt veranderen complex en iets van de lange adem. Het is belangrijk om gebruik te maken van de energie bij medewerkers en deze vast te houden door in kleine stapjes tastbare resultaten te boeken. Waarderend veranderen is daarbij een bewezen succesvolle aanpak.
5. Maatschappelijke rendement
Budgetten staan onder druk en gemeenten moeten keuzes maken. Investeren in dak- en thuislozen en beschermd wonen loont, maar steeds vaker komt de vraag om deze ook inzichtelijk te maken. Effecten reiken verder dan alleen deze doelgroep. Voor de regio Twente is een maatschappelijke business case gemaakt voor alle interventies van de integrale aanpak dak- en thuisloosheid.
6. Samenwerkingsafspraken
Een gezamenlijke aanpak van Herstel begint met een Huis vraagt uiteindelijk ook om samenwerkingsafspraken. Een mooi voorbeeld vormt de gedragscode beschermd wonen uit Twente die ook objectief toetsbaar is.
7. Complexe groepen
Er is een groep inwoners die anders zijn dan gemiddelde inwoner en waar steeds vaker geen passende woonruimte voor te vinden is. Dat vraagt om creatieve oplossingen en soms ook een regionale aanpak.
Gezien de positieve reacties willen we de komende periode meer inspiratiebijeenkomsten organiseren. Maar we verzorgen ook lokale inspiratiebijeenkomsten. Wilt u op de hoogte blijven van de aankomende inspiratiesessies? Vul dan dit formulier in.
Wilt u aan de slag met Herstel begint met een huis of meer weten over een van de good practices? Neem dan vrijblijvend contact op met Erik van Es (e.vanes@insightszorg.nl).