In het project integrale aanpak dak- en thuisloosheid van de regio Almelo zijn 7 interventies ontwikkeld om de opvang te verkorten of zelfs te voorkomen. Ter ondersteuning van de verdere implementatie heeft Insights Zorg de meerwaarde hiervan op pragmatische wijze in kaart gebracht.

Welke impact hebben we gerealiseerd?

Om verschillende redenen kan het gebeuren dat iemand dak- of thuisloos raakt. Een uiterst ingrijpende gebeurtenis in iemands leven. Centrumgemeente Almelo wil ervoor zorgen dat deze situatie zo kort mogelijk duurt, maar nog liever dak- en thuisloosheid helemaal voorkomen.

Hiervoor is in 2018 het project ‘Integrale aanpak Dak- en Thuisloosheid’ gestart. Betrokken organisaties hebben de handen ineen geslagen en 7 creatieve interventies ontwikkeld.

Deze interventies zijn de afgelopen jaren ingezet en professionals zijn enthousiast. Zo zien zij bij de interventie Alternatieve Bewindvoering dat mensen ook echt financieel zelfredzamer worden dan voorheen. De professionals geloven in de meerwaarde, maar hoe tonen we deze aan? Wat levert het de inwoner en betrokken partijen op?

Pragmatische aanpak

We hebben de kosten en baten van zowel de zeven interventies als de bestaande situatie vergeleken. Zo is inzicht verkregen in de effecten van interventies. Dit hebben we gedaan met praktijkcasussen en input van begeleiders en ervaringsdeskundigen. De praktijkcasussen zijn echte personen die in de maatschappelijke opvang verbleven of waar sprake was van een dreigende situatie met tot gevolg verblijf in de MO. Voor elk van de casussen zijn beide routes geanalyseerd middels de Effectencalculator. De Social Return on Investment (SROI) methode is gebruikt om aan alle effecten ook een financiële waarde toe te kennen. Dat is een potentiële waarde, want de maatschappelijke effecten treden niet vanzelf op.

Iedere geïnvesteerde euro levert 3,8 euro aan maatschappelijk rendement op

Uit de analyses blijkt dat de maatschappelijke business case van alle interventies zeer positief is, waarbij er twee in positieve zin uitspingen. Deze hebben daarom prioriteit in de implementatie gekregen. Als u daarin geïnteresseerd bent, kunt u het volledige rapport bij ons opvragen.

Tabel Maatschappelijk rendement

Belangrijkste effecten in kaart gebracht

Deze euro’s zijn vooral bedoeld om inzichtelijk te maken wat de waarde is van het effect; wat zijn belangrijke en wat zijn minder grote effecten? Echter, het gaat niet om deze financiële waarden, maar om het definiëren en herkennen van de bepalende dominostenen die leiden tot de gewenste effecten.

Een van de interventies is Mobility Mentoring. De volgende belangrijkste effecten zijn in kaart gebracht door de SROI:

  • Sneller herstel door rekening te houden met de invloed van stress;
  • Sneller herstel door meer eigenaarschap bij de cliënt;
  • Minder terugval en toekomstige problemen;
  • Effectievere ondersteuning doordat organisaties éénzelfde taal spreken.

Door zowel aan de cliënt als betrokken, zoals professionals en buren, uit te leggen wat stress met mensen doet komt er een verklaring voor hun gedrag en daarmee meer begrip. Cliënten kijken milder naar zichzelf en ervaren hierdoor minder stress. Dit leidt tot rust en perspectief, waardoor zij aan andere leefdomeinen kunnen werken. Dit leidt er toe dat zij eerder uit de problemen komen, minder zware ondersteuning nodig hebben en/of toekomstige problemen worden voorkomen.

Door vanuit het perspectief van de cliënt te handelen en te vragen naar wat hij of zij wil, bevordert dit de zelfregie van de cliënt. Door vanuit krachten in plaats van klachten te handelen, wordt de zelfredzaamheid en zelfverantwoordelijk vergoot, waardoor mensen meer gemotiveerd zijn en op den duur steeds meer zelfregie kunnen hernemen.

Sturen op realisatie van de meerwaarde

De interventies zijn ontwikkeld en er is mee gewerkt, maar het is aan de deelnemende organisaties en hun medewerkers om deze in de praktijk ook structureel toe te passen. Een andere werkwijze vraagt om onderlinge samenwerking en vraagt om een verschuiving van kosten en baten onder partijen. Zo kan bijvoorbeeld een besparing op de maatschappelijke opvang alleen verzilverd worden indien de instroom in de opvang structureel vermindert en het aantal fte’s en opvangplekken verminderd kan worden. Ook treden veel van de effecten pas op langere termijn op, dus nadat de interventies breed in gebruik zijn genomen en ook op de juiste manier worden ingezet. De baten zullen dus over een langere periode optreden.

Inzicht in werkzame elementen van een interventie

U zult zich nu afvragen “wat kan ik dan met een SROI?”. Door in kaart te brengen wat de impact is van een interventie krijgt een organisatie ook inzicht in de randvoorwaarden voor een effectieve interventie. Door te kijken naar de situaties van echte mensen, wordt inzichtelijk wat noodzakelijk is om inwoners te helpen. Het wordt duidelijk welke factoren belangrijk zijn, en welke niet. Want daar draait het om: effectieve interventies.

Wilt u meer weten over dit rapport of de SROI als instrument om maatschappelijke effecten in kaart te brengen? Neem contact op met Marlies Kleinsman.